Şekerlemenin Kalp ve Damar Sağlığına Etkisi

Naçize Akbıyık

Uyku insanın zihinsel ve fiziksel sağlığı için çok önemli olan yaşamsal bir işlevdir. Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi ve Uyku Araştırmaları Derneği yetişkinler için 7 saat veya daha fazla gece uykusunun gerekli olduğunu belirtmektedir. Öte yandan 8 saatten fazla uyku süresinin kardiyovasküler hastalıklar (KVH) ve mortalite ile ilişkisi net olarak bilinmemektedir. Daha uzun (8 saatten fazla) uyku süresinin azalmış ya da artmış ölüm riski ve KVH ile ilişkili olup olmadığı ise açık değildir.

Chuangshi Wang ve arkadaşları, günlük ortalama uyku süresi ve gündüz şekerlemeleri ile majör kardiyovasküler olaylar ve ölümler arasındaki ilişkiyi araştırmışlardır. PURE (The Prospective Urban Rural Epidemiology) çalışmasına [Eur Heart J. 2018 Dec 5] Kuzey Amerika ve Avrupa, Güney Amerika, Orta Doğu, Güney Asya, Güneydoğu Asya, Çin ve Afrika’dan 35-70 yaş arasındaki 116,632 kişi katılmıştır.

Katılımcılar 8 yıl boyunca gece uykusu ve gündüz şekerlemeleri dikkate alınarak takip edilmiştir. İlk olarak demografik özelliklerini, sosyoekonomik durumunu, yaşam tarzı davranışlarını, kişisel ve aile hastalık geçmişini ve ilaç kullanımını değerlendiren standardize anketleri doldurmuşlardır. Anketler, gündüz şekerlemeleri ve gece uykuları hakkında soruları da barındırmıştır. Böylece farklı uyku düzenleri incelenmiş, gündüz şekerlemelerinin ölümler ve KVH üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir.

Katılımcılardan 6 saaten az uyuyanların vücut kitle indeksleri ve bel-kalça oranlarının diğer katılımcılardan daha yüksek olduğu saptanmıştır. Aynı zamanda bu katılımcıların diyabet riskinin de daha fazla olduğu görülmüştür. 6 saatten az ya da 8 saatten fazla uyuyanların büyük bir çoğunluğunda depresyon belirtileri ve en az 1 sağlık problemi tespit edilmiştir. 8 saatten fazla uyuyanlarda kardiyovasküler risk artışı anlamlı olarak saptanmıştır. 6 saatten az uyuyan katılımcılarda risk yine artmış, ancak anlamlı bir artış gözlenmemiştir. Ç

alışmada günlük uyku süresinin 8 saatten fazla ve 6 saatten az olması ölüm ve majör kardiyovasküler risk artışıyla ilişkilendirilmiştir. İlginçtir ki, gün içinde şekerleme yapanlardaki kardiyovasküler risk artışı, gece uykusunu azaltıp şekerleme yapanlarda gözlenmemiştir.

Araştırmacılar, günlük optimal uyku süresinin 6-8 saat olduğunu ve bundan az ya da çok olan uyku sürelerinin kardiyovasküler risk artışına sebep olacağını ileri sürmüştür.